Aart Terpstra - Ton Schuringa

     0   

          INLEIDING

     3   Ons (Aart en Ton) bereikten heldere signalen
          Van een tekort aan toegepaste poëzie
          Met name wat betreft geschiedenisverhalen

     1  

     4   Wiskundig onderlegde tijdschronologie
          Die we beginnen bij de vroegste dynastie
          Door alle tijdsgewrichten heen, en de finale
          Valt op de allerlaatste decimaal van π.

     1  

          DANKWOORD

     5   Wij danken ieder die ons bij dit werk terzijde stond
          Professor Nijhuis en zijn team van specialisten
          Hun kennis van Etruskisch recht heeft menig gat gedicht
          Ook Annelies, de onvermoeibare typiste
          En haar voortdurende gemopper op de achtergrond

     9   Kanunnik Mertens bracht een leemte aan het licht
          In onze receptuur van Jacob's linzensoep
          Onze speciale dank gaat uit naar dr. Tholen
          Wij deden zelden tevergeefs op hem beroep
          Als we verdwaalden in de vruchtbaarheidssymbolen
          Een gouden greep bleek het Van-Aerle-instituut
          Dat ons door Els van Aerle-Smit werd aanbevolen
          Dit medieerde in een onderling dispuut
          Omtrent een vroeg-hominoïde kaakgewricht.

     2  

          VOORWOORD

     6   Toen mij gevraagd werd om te schrijven dit voorwoord
          Verscheen een enthousiaste gloed al op mijn wangen
          Het is een voorrecht zulk een aanzoek te ontvangen
          En daarom ga ik er volgaarne mee akkoord
          Dit is 'at last' eens een project zoals het hoort:
          Geschiedenis, gevat in rijmende gezangen

     5   Bezijden dat dit is een schepping van formaat
          Is één aspect dat ik als CDA'er mis
          Naast alle feiten (en een enkele legende)
          De menselijke oorsprong volgens Genesis
          Maar dat is slechts een onbeduidend, klein hiaat

     3   Deez' bonte optocht van 't obscure en 't bekende
          Op vaardig rijm gezet door d' heren Toon en Aad
          Ontvangt de zegen van
                                                  Jan Peter Balkenende.

          VERANTWOORDING

     5   Als je besluit om te beginnen aan zo'n groot project
          Heb je de neiging je thematisch te beperken
          Dat hebben wij, met nadruk, helemaal niet geprobeerd
          Door juist volledig uit de losse pols te werken
          Creëren wij een ongewild strategisch bijeffect:

     8   Hierdoor zijn hoofdzaak en detail niet meer te scheiden
          Maar worden tot een glad beslag geïntegreerd
          Waaruit een smakelijke cake valt te bereiden
          Die je naar hartelust in plakjes op kunt snijden
          En die bij deze door ons uit wordt geserveerd
          Informatief, maar leesbaar en gevarieerd
          Behalve dan, dat viel helaas niet te vermijden
          De tekst die door de sponsor is gegenereerd.

          DAGERAAD

     9   De ochtendschemer aarzelt tussen rood en grijs
          De zon staat op het punt zichzelf te laten zien
          Het groepje jagers op de grasrijke savanne
          - de jongste is een kind nog, tien of twaalf misschien -
          Betracht voorzichtigheid en onderzoekt gespannen
          Het onherbergzame, gevaarlijke terrein
          Het kind mag voor het eerst mee jagen met de mannen
          Als hij terugkomt zal ook hij volwassen zijn
          Een prooi - een reuzengnoe misschien - vormt het bewijs

     7   De vlakte lijkt volkomen leeg, maar dat is schijn
          Het wild is er onzichtbaar, maar in overvloed
          Zo zijn er kuddes kleine, drietenige paarden
          En ook herkennen ze de sporen van gewroet
          Door groepen dwerghyena's in de mulle aarde
          Het kind - we noemen hem Turkana - is nerveus
          Hij krijgt een hartverzakking van een frankolijn

     9   De mannen zwijgen, het gevaar is serieus
          Ze zien en ruiken sporen van een grote kat
          De sabeltand wordt zeer gevreesd als menseneter
          En uitgerekend deze dag kruist hij hun pad
          De groep heeft nog een kleine dertig kilometer
          Te gaan tot aan de eerste kudde reuzengnoes
          Maar ach, een Afrikaan is kilometervreter
          Dus 's middags zien ze drinkend wild en maraboes
          De poel wordt drukbezocht, dus is er ruime keus

     3   De leider wenkt en wijst een jonge blesbok aan
          De jagers splitsen zich en gaan in hinderlaag
          Het ging zo snel, dat het Turkana was ontgaan

     2  

     3   De jongen schrikt en kijkt verbijsterd om zich heen
          Wat moet ik doen? In wanhoop prevelt hij de vraag
          Hij krijgt van niemand antwoord, want hij is alleen...

     8   Gekraak, gegrom! Hij gilt, en rent dan voor zijn leven
          Het bloed gutst uit zijn bovenbeen, hij voelt geen pijn
          Hij rent en rent, als in een waas, hij rent, nog even
          Dan is hij plotseling door kreupelhout omgeven
          Hij kruipt er instinctief in weg en maakt zich klein
          De mannen zijn naar hem op zoek in het terrein
          Maar na een tijdje wordt de jongen afgeschreven
          Die ligt te lijden in de late zonneschijn

     4   Wanneer het schemert wordt de jongen weer actief
          Hij kruipt, vanwege zijn fatale ongerief
          Hij heeft de wond al met wat kruiden ingewreven
          Maar toch is, ondanks dat, de wondkoorts progressief

     6   Hij sleept zich langzaam naar de oever van het meer
          Bij een lagune glijdt hij in het kalme water
          Dat werkt verkoelend voor zijn beenwond, dus hij gaat er
          Languit in liggen. Ja, zo doet het minder zeer
          Hij doezelt langzaam weg, beweegt nog wel een keer
          Dan ligt hij stil, en overlijdt minuten later

     2  

     6   Zijn lichaam ligt verscholen in het stugge riet
          Dus wordt het niet meteen als voedselbron herkend
          En na een tijd verdwijnt het onder sediment
          Het zachte deel vergaat, de harde botten niet
          In dit tectonisch zeer bedrijvige gebied
          Verzinkt Turkana langzaam in het continent.

          EN VERDER

     4   Er is een jaar of anderhalf miljoen verstreken
          Sinds onze kleine held Turkana is bezweken
          Het is exact negentienhonderdvierentachtig
          Een paleontoloog heeft net een bot bekeken

     3   Hij jubelt dat hij een erectus heeft herkend
          En zijn collega schreeuwt het uit: 'is het waarachtig?'
          Terwijl hij van de afgraafplaats komt aangerend

     3   Zijn vrouw doorbladert uit verveling een prospectus
          Een jaar in Afrika, dat maakt een mens neerslachtig
          Een homo moest ze niet, en zéker geen erectus

     8   'Homo erectus, Richard? Ja, dat moet hem zijn
          Of zou het toch gewoon een reuzengibbon wezen?'
          'Nee Roger, deze heeft beslist een groter brein
          En kijk, die premolaren zijn weer wat te klein
          Dat had je ook al in mijn proefschrift kunnen lezen
          Daar komt nog bij: de kauwspier had juist zwakke pezen
          Dat kun je zien aan deze licht gebogen lijn!'
          Turkana was als feniks uit de as herrezen

     3   En zijn fossiel geraamte werd een fenomeen
          Want het verhelderde de vele hypothesen
          Over het leven in het Onder-Pleistoceen.

     2  

          ZOALS

     7   Het plaatje van die tijd is nagenoeg compleet
          Het was in Afrika een drukte van belang
          Veel Homo-soorten: dat werkt ruzie in de hand
          En dat bracht grote volksverhuizingen op gang
          De meeste soorten zijn in Azië beland
          De Pithecanthropus modjokertensis was
          Het meest berucht: een jager die met vrouwen smeet

     9   De vroege soorten aten graag savannegras
          Maar hadden daarvoor geen geschikt maagdarmkanaal
          Denk hierbij aan de Pithecantropus njarensis
          Zij stierven uit: hun eetlust werd hun snel fataal
          Een slimme Homo was erectus turkanensis
          Die paste gauw zijn tanden en zijn kiezen aan
          Dat deed in China ook Telanthropus capensis
          Zij kwamen boven in de hiërarchie te staan
          En werden zogezegd de besten van de klas

     5   Gereedschap werd al veel gebruikt door deze vroege mens
          En zelfs de eerste goden en religies gloorden
          Maar om een brug te slaan naar Mohammed of Kajafas
          Moest deze mens voor exploratie naar het noorden
          Hij werd genetisch blauwdruk voor de Homo Sapiens.