Aart Terpstra - Ton Schuringa

     0   


          SPEL

     9   De oude Khronk was op een strandje bij het meer
          En zat te spelen met een ruime voorraad grind
          Hij zag wel eens iets vonken als hij daar ging lopen
          Maar eer zo'n vroege mens met nadenken begint
          Dan blijkt zijn leven al goeddeels voorbij gekropen
          Als hoogbejaarde had hij echter vrije tijd
          Hij had al lang geen gnoe of blesbok meer beslopen
          Maar sleet zijn leven in volstrekte ledigheid
          Hij kreeg wel voedsel maar had geen geslachtsverkeer

     3   Hij tikte wezenloos met steentjes op het strand
          Één kort moment zag hij bewust die flitsen weer
          En legde schuchter een oorzakelijk verband

     8   Het duurde nog een tijd, toen kon hij ook voorspellen
          In welk soort steentjes deze vonkenregen zat
          Dat vroeg om werken in abstracte denkmodellen
          En bleek een forse aanslag op zijn grijze cellen
          Toch groeide hij, toen hij eenmaal dat inzicht had
          En ook zijn zelfrespect keerde terug, zodat
          Hij het zijn stamgenoten durfde te vertellen
          Dat trok een zware wissel op zijn woordenschat

     4   De groep zat vol ontzag bijeen in een spelonk
          En keek verbijsterd naar de show van oude Khronk
          Na afloop werd er opgewonden nagepraat
          Massaal klonk:"Ggronnkkedonkkegrrrummphedumpheddonkkk"

     4   Inmiddels weten wij exact waar dat voor staat
          Alleen de vraag: is het semantisch adequaat?
          Doorziet erectus wel het wezen van een vonk
          Of voelt hij in de kern nog niet waar het om gaat?

     6   De hele stam liet enthousiast de stenen ketsen
          Er werd gedurende drie dagen niet gegeten
          Want jong en oud was van het nieuwe spel bezeten
          En zelfs rivalen zaten met elkaar te kletsen
          Alleen Khlabam zat in een hoek zichzelf te kwetsen
          Omdat hij zo hard sloeg dat steeds zijn stenen spleten.


     0   


          OORLOG

     9   Ontdaan bezag hij zijn met bloed besmeurde handen
          Maar langzaam sloop er ook wat irritatie in
          Hoe kon het zijn dat hij, de machtige Khlabam
          Beschouwd zou worden als onhandige 'apin'?
          Wat hoorde hij? "Ghewrruddewrroeddewrruddewrramm!"
          Daar had je het gedonder al! Het zweet stond op
          Zijn wijkend voorhoofd en zijn zware schedelkam
          Hij joeg een scherf in blinde woede door de kop
          Van mooie Ghnoessh en daarna door haar ingewanden

     5   Het bleek de aanzet tot een wreed en bloedig stamconflict
          Waar deze vreedzame groep mensen in belandde
          Want mooie Ghnoessh was verreweg de dominantste vrouw
          Het was een wijfje waar een man van watertandde
          Zelfs Khronk had in gedachten wel eens aan haar aars gelikt

     5   De meeste mannetjes volgden het voorbeeld van Khlabam
          En sloegen zelf hun vuursteenscherven uit de rotsen
          Het werd een ordinaire steekpartij met veel gerouw
          Dit was veel erger dan geram met beenderknotsen
          Want een bedreiging voor de overleving van de stam.


     0   


          VREDE

     5   De oude Khronk was op het kiezelstrandje bij het meer
          En zat gedachteloos een vuursteen te bewerken
          Nee, niet gedachteloos, zijn geest was min of meer ontwaakt
          Hij kon een vage onrust bij zichzelf bemerken
          Dat had hij met die vonken toen, en nu had hij dat weer

     8   Het stamconflict had hem niet wezenlijk geraakt
          Zorgvuldig had hij elke inmenging vermeden
          Hij was al oud en zwak, het had niet uitgemaakt
          Dat hij al bij de eerste keer had afgehaakt
          En niet meer voor de vrouwengroep had meegestreden
          Een vrouw…, nóu zeg, daar kwam er net een aangeschreden
          En Khronk schrok op, zij had een gilletje geslaakt
          Ze bleek gevoelig voor zijn stenen kunstigheden

     2  

     2  

     3   Bevallig zette zij zich naast de grijsaard neer
          En voelde lippentuitend aan de artefacten
          Ook streelde zij zijn uitgebluste jongeheer

     1  

     7   Hij had met veel beleid de vuurstenen bewerkt
          Waarbij hij heel voorzichtig op een steen inhakte
          Hij wou voorkomen dat de hele steenklomp spleet
          Maar slechts wat splinters afslaan van de oppervlakte
          Toch was het doel daarvan voor hem nog niet concreet
          Hij voelde wel een soort van doenerig genoegen
          Dat had hem zelfs ook weer lichamelijk gesterkt

     2  

     5   En hij ervoer verheven inspiraties als estheet
          Wanneer zijn ogen de creatie gadesloegen
          Het vrouwtje, Ghrrisha, vond het meer een soort van knollenkam
          Zij had van intrinsieke schoonheid weinig sjoege
          Maar in het vak van knollenrapen was zij zeer doorkneed

     3   Zij raakten op den duur geheel in vuur en vlam
          Omdat zijn niet terzake doende esthetiek
          Met haar praktijkgerichte aanpak samenkwam

     5   Zij zag het goed, want hun nog onbeholpen motoriek
          Werd effectiever door zo'n platte steen met groeven
          Tot nu toe werd het schrappen altijd met de mond gedaan
          Maar ja, dan moest je schil of bast ook altijd proeven
          Dat was voorbij door deze nieuw verworven schraptechniek

     9   De oude Khronk voelde weer drive in zijn bestaan
          En hij ontwierp het ene werktuig na het ander
          Een driedimensionaal geslepen pikhouweel
          Aan 't femur van een opgegeten tegenstander
          Hij was een vredelievend man, en principieel
          Geen werktuig mocht voor oorlog worden aangewend
          Dat werkte niet, je voelt jezelf niet immoreel
          Als je toevallig lekker aan het matten bent
          Kortom, door Khronk zijn heel wat kaarsen uit gegaan

     4   Khronk bleef nog tot zijn dood met Ghrrisha samenwonen
          En hij hervond zowaar nog wat geslachtshormonen
          Zij schrapte knollen en ze bood haar schaamstreek aan
          Hij overleed als vader van twee sterke zonen.